Het vleesveebedrijf van de familie Verhaert is goed op weg naar een circulaire bedrijfsvoering. Dankzij het landbouwinnovatiefonds van het havenbedrijf komt het sluiten van de cirkel steeds dichterbij. Wij spraken Hendrik Verhaert thuis aan de keukentafel. Wat betekent het fonds nu precies voor hem?

Verhaert Agro boert al generaties lang in en rond Kallo. Het dorp, ingeklemd tussen haven en industrie, is voor hen thuis, welke bedreiging of liever gezegd uitdaging er ook op hun pad komt. De groei van de haven is doorheen al die jaren natuurlijk onderdeel geweest van die uitdaging. Vandaag de dag liggen de landbouwgronden van de familie Verhaert dan ook verspreid doorheen heel Grenspark Groot Saeftinghe. Al bij al zo’n 100 hectare, verdeeld over weidegrond en akkerbouw. Weides voor het vee en akkers voor het verbouwen van het nodige ruwvoeder. En daarmee raken we meteen aan de kern van dit verhaal, een zelfvoorzienende bedrijfsvoering. Van veestapel tot voedercyclus, bij Verhaert proberen ze de cirkel rond te krijgen.

Dat begint bij de keuze voor de Blonde d’Aquitaine. Een Frans ras van runderen dat minder ver is doorgefokt dan de gangbare vleesveerassen in Vlaanderen en Nederland. Een keuze die zijn weerslag heeft op de hele bedrijfsvoering. Het werken met deze dieren maakt dat de hele bedrijfsvoering een natuurlijker cyclus volgt. In de eerste plaats zijn deze dieren nog in staat om langs natuurlijke weg te bevallen. Dat nog wordt versterkt door de jonge vaarzen meer tijd te geven zich te ontwikkelen alvorens ze ‘door de stier bezocht worden’. Zo krijg je een veestapel die zich zonder veel kunstgrepen kan ontwikkelen en als bonus een mooier en smakelijker product oplevert.

In totaal lopen er bij de familie Verhaert steeds zo’n 450 runderen. Jaarlijks kennen ze een verloop van pakweg 150 dieren. Dat zijn dus 150 nieuwe kalveren tegenover een ‘productie’ van eenzelfde aantal vleesrunderen. Daarbij moet worden opgemerkt dat zowel de mannelijke als de vrouwelijke dieren onderdeel uitmaken van het hele verhaal. Zowel de koeien als de stieren worden in eigen bedrijf opgefokt. Het vlees van de stieren wordt daarbij veelal aan de groothandel verkocht, terwijl het prachtige vlees van, we kunnen er niet onderuit het te zeggen, de wat rijpere moederdieren, vooral via de eigen hoevewinkel onder de naam AQUITAINEPUUR wordt verkocht. Dat is deel een van de circulaire bedrijfsvoering bij Verhaert. Tijd voor een volgende stap.

Familie Verhaert probeert ook de rest van de bedrijfsvoering circulair te krijgen. Dieren hebben voeding nodig. Natuurlijk, volop weidegang zoals bij Verhaert gebruikelijk is, is daar een groot deel van, maar dat is niet genoeg. In de winter moet er worden bijgevoerd. Naast het gangbare ruwvoeder als hooi en kuilgras wordt er ook krachtvoer gegeven om mooie, sterke runderen te krijgen. Nu wordt dat krachtvoer nog veelal aangekocht, in het toekomstbeeld van de familie Verhaert wordt ook dit deel van de bedrijfsvoering steeds in eigen beheer uitgevoerd. Dat begint met experimenteren. Het kweken van nieuwe gewassen. Combinatieteelten bijvoorbeeld. En dat is waar het landbouwinnovatiefonds een handje, zeg maar gerust een paar flinke knuisten, toe komt steken.

Dankzij de begeleiding en de knowhow van de partners die het LIF bijeen brengt, heeft de familie Verhaert het afgelopen jaar een drietal experimentele teelten gezaaid, gekweekt en geoogst. Op een areaal van 7 hectare teelden ze combinaties van verschillende granen en vlinderbloemigen. Denk daarbij aan meerdere gewassen die op verschillende dieptes op hetzelfde perceel worden gezaaid. Gewassen die door elkaar heen opgroeien tot volwassen planten. Elkaar beschermen en ondersteunen in groei en ontwikkeling en tot slot in een keer worden geoogst en als ruwvoeder ingekuild. Daarmee is de kous nog niet af, want ook in dat voer vullen de verschillende gewassen elkaar aan in voedingswaarde en eiwitgehalte. Een vorm van innoveren die meer troeven kent dan je op het eerste gezicht zou denken.

Het uitvoeren van experimenten als deze levert niet alleen een mooi product, maar ook een enorme bron van kennis. Natuurlijk, de ene combinatie van gewassen werkt al beter dan de andere. Afhankelijk ook van waar ze worden geteeld. Het is een groot leerproces, waarbij naast de doelstelling om zelfvoorzienend te kunnen zijn ook tal van andere facetten worden meegenomen. De eiwitrijke mengteelten zijn ideaal als foerageergebied voor de bruine kiekendief of, misschien nog wel actueler op dit moment, het combineren van gewassen die zelf stikstof afvangen en zo het gebruik van (kunst)mest overbodig maken. Dit brengt niet alleen landschappelijke meerwaarde, maar helpt ook de beoogde natuurdoelstellingen in de omgeving van de Waaslandhaven dichterbij te brengen. De samenwerking tussen landbouw, natuur en haven als een win-win voor iedereen. In Kallo geloven ze in ieder geval in de toekomst van hun circulaire bedrijf. Dankzij de ondersteuning van het landbouwinnovatiefonds komt die toekomst weer een flink stuk dichterbij.